برگزاری همایش ملی قانون اساسی و دولت مشروطه در تبریز

به گزارش ایرنا، در سال 1283 شمسی به دنبال افزایش نارضایتی عمومی از ظلم و جور شاهان قاجاری و عوامل آنان، با تلاش علماء و روشنفکران زمینه برای انقلاب مشروطه فراهم شد.
جنبش مشروطه‌ خواهی یا انقلاب مشروطیت مجموعه رویدادها و قیام هایی است که به امضای فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه قاجار در 14 مرداد 1285 انجامید و تا دوره محمد علی شاه قاجار برای تبدیل حکومت استبدادی به حکومت مشروطه ادامه یافت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از ثمرات جنبش مشروطه می توان به تشکیل مجلس شورای ملی و تصویب نخستین قانون اساسی کشور ایران اشاره کرد.

** استبداد و مشروطیت
ویژگی مشخص نظام سیاسی ایران در دوره قاجاریه استبداد بود؛ شاه به تنهایی قانون گذار، بالاترین مقام قضایی و فرمانده کل همه نیروهای مسلح بود. او همچنین کسی بود که دستگاه دولتی را بدون حد و مرز و قید و شرط در اختیار گرفته، بر جان و مال همه مردم تسلط داشت.
شاه می توانست با تصمیم فردی قراردادهایی با کشورها و سرمایه داران خارجی منعقد کند، قدرت وی به اندازه ای بود که نه فقط مردم عادی، بلکه حی صدراعظم و شاهزادگان نیز رعایای او محسوب می شدند.
استقرار سلنطت ناصرالدین شاه و افزایش استبداد داخلی و پریشانی روزافزون اوضاع اجتماعی،عقب ماندگی جامعه و افزایش دست یازی های مداوم استعمارگران خارجی در ایران زمینه ساز نهضت مشروطه شد.
اینک پس از گذشت 111 سال از نهضت مشروطه، دانشگاه تبریز میزبان همایش ملی یک روزه در باب واکاوی جنبه های مختلف این نهضت تاریخی و درس گرفتن از آن برای آینده است.

** بازگشت به گذشته درخشان
رئیس انجمن علمی حقوق اساسی ایران در این همایش سخن گفتن از مشروطه ایرانی را به نوعی سخن گفتن از گذشته پرافتخار دانست و گفت: با تاسی از مشروطه و مطالبات آن دوره باید به گذشته درخشان بازگردیم.
دکتر علی اکبر گرجی با بیان اینکه رمز و رازهای فراوانی در مشروطه مشاهده می شود،افزود: فلسفه این نشست ها باخوانی رمز و رازها است.
وی با بیان اینکه افراد زیادی با هر نحله و گرایش هایی درباره تاریخ سخن می گویند،خاطر نشان کرد: همه این گفتمان ها به گشودن بال و پر ایرانیان خدمت می کنند.
گرجی با بیان اینکه مشروطیت یک پدیده کاملا تاریخی هم نیست، افزود: این گونه نیست که مشروطیت در یک برهه تاریخی به وقوع پیوسته و تمام شد؛ مشروطیت در هر زمانی و مکانی که امر سیاسی وجود داشته باشد ما با آن روبرو هستیم.
استاد دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: طبیعی است که مساله امر سیاسی نمی تواند از جامعه حذف شود، تا زمانی که پدیده قدرت سیاسی وجود دارد مساله مشروطه خواهی نیز یک مساله زنده است.
گرجی گفت: استمرار قانون اساسی و تداوم مشروطه از ویژگی های مردمسالاری معاصر است و ما در ذیل نظامی زندگی می کنیم که مدعی نظام جمهوری و اسلامی است.
وی با بیان اینکه در همه مردم سالاری ها مساله مشروطیت مساله معاصر است، افزود: بکارگیری ابزارهای گوناگون مهار، تعدیل قدرت و ساز و کارهای تفکیک قوا راه هایی برای جاودانگی دولت مشروطه است.
گرجی خاطرنشان کرد: انجمن حقوق اساسی ایران از زمان تاسیس، شعارش کوشش برای حقوقی سازی سیاست و تلاش برای تحلیل قانون مدارانه سیاست و پدیده های سیاسی در کشور است.
وی افزود: انجمن حقوق در طول کمتر از 2 سال 540 عضو از حقوقدان های عمومی را دور هم جمع کرده است که هدف اش بسط و گسترش گفتمان حقوقی است.

** نامحدود بودن قدرت منبعث از مشروطه
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نامحدود بودن قدرت را یک اصل کلی دانست و گفت: نامحدود بودن قدرت منبعث از قانون اساسی مشروطه است.
اشرف بروجردی با بیان اینکه تثبیت اصل حاکمیت بر مبنای آرای عمومی است، افزود: البته در رژیم گذشته هم انتخابات برگزار می شد اما انتخاباتی که متکی بر آرای عمومی نبود.
وی مباحثی همچون عدالت اجتماعی، آزادی و استقلال را زاییده دوران مشروطه دانست و تاکید کرد: امروزه نیز باید حوزه حقوق خصوصی در بین دولت به رسمیت شناخته شود.
بروجردی اضافه کرد: امروز در موقعیتی قرار داریم که تصویری که در عرصه ملی و بین المللی از جامعه اسلامی ارایه می دهیم باید مطابق با نهاد فطری انسان و آزادی و حقیقت باشد.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تاکید کرد: اگر امروز می خواهیم بگوییم که حکومت فرهنگی داریم باید این امر را در ادبیات و قانونگذاری و مباحق قانونی هم لحاظ کنیم تا مردم احساس آرامش و طمانینه بکنند.

** مشروطیت، تجدید حیات ملی
رئیس دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز نیز در این همایش با بیان اینکه در خصوص ابعاد تاریخی و سیاسی مشروطیت به صورت گسترده کار شده ولی توجه زیادی به ابعاد حقوقی آن نشده است، اظهار کرد: ویژگی این همایش ملی این است که ابعاد حقوقی مشروطیت را که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، مدنظر قرار می‌‌دهد.
دکتر رجب ایزدی افزود: معتقدم یکی از مظاهر مهم پیشرفت، تنظیم و تدوین روابط اجتماعی و سیاسی است که این اقدام از طریق حقوقی امکان پذیر است.
وی با اشاره به آغاز دوران مشروطیت در تبریز، خاطرنشان کرد: مشروطیت نهضت بزرگی است که در سال 1284 شمسی به عنوان نقطه عطف محسوب می شود و بعد از صدور فرمان مظفریه در 14 مرداد یک نوع تجدید حیات ملی بود.
ایزدی ادامه داد: بعد از جنگ های ایران و روس، ایرانیان، بخش دولتی، روشنفکران، علما و سیاسیون پی بردند که عقب مانده اند و باید تجدید حیات کنند.
وی با بیان اینکه مشروطیت یک حرکت عظیم و تجدید حیات ملی محسوب می‌شود، اظهار کرد: ما می‌خواهیم پیشرفت کرده و روابط اجتماعی خود را بر مبنای قانون تنظیم کنیم.
ایزدی گفت: ما هنوز دغدغه‌ این را داریم که چگونه می‌توانیم یک ترکیب معتدل و متناسب از عناصر هویتی مشروطه ایرانی و نظریه دولت، اسلامیت، ضرورت نو شدن، ایرانیت را استفاده کنیم.

** ارسال 97 مقاله به دبیرخانه همایش
دبیر علمی همایش ملی 'قانون اساسی و دولت مشروطه در ایران'، از ارسال 97 مقاله از سراسر کشور به این همایش خبر داد و گفت: مقالات ارایه شده در همایش در قالب کتاب جمع آوری شده است.
محمد مظهری، محورهای همایش را مبانی اجتماعی و سیاسی قانون اساسی مشروطیت، اقتصاد سیاسی و حقوق عمومی اقتصادی مشروطه، تحلیل تاریخی قانون اساسی مشروطه و رهیافت های حقوق تطبیقی، قانون اساسی مشروطه و تنظیم قدرت و تفکیک قوا، قانون اساسی مشروطه حقوق و آزادی ها، حاکمیت قانون،مساله مردم سالاری و انجمن های محلی اعلام کرد.
وی با بیان اینکه همایش در دو نوبت صبح و عصر برگزار می شود، افزود: در نوبت صبح ارایه سخنرانی است و در نوبت بعد از ظهر نیز چهار پنل علمی برگزار می شود.
گزارش: نعمت مرادپور**انتشار: عزیزی راد
6132/518
انتهای پیام

منبع: جماران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۲۲۴۹۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تحقق شعار سال منوط به احیای اصول اقتصادی قانون اساسی است

ایسنا/قزوین یک پژوهشگر اقتصاد گفت: برای تحقق شعار سال اگر به درستی به قانون عمل کنیم و وظایف و تکالیف روی زمین مانده را احصا و به سمت آن حرکت کنیم موفق بوده‌ایم، در شرایط فعلی ضرورت دارد که به اصول قانون اساسی از مقدمات تا اصل و ۴۳ و ۴۴ بازگردیم و تلاش کنیم تا قانون اجرا شود.

مهدی گلدوزها در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص شعار جهش تولید با مشارکت مردم، اظهار کرد: اگر کسی بیانات رهبری را در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۲ پی‌گیری می‌کرد می‌توانست حدس بزند که شعار سال جدید قطعاً اقتصادی و یک سوی ماجرا هم مردم خواهند بود به عنوان مثال رهبری در دیدار با مردم قم در یک سخنرانی یک ساعته نزدیک به ۱۰۰ مرتبه از واژه مردم استفاده کرده‌اند.

این دانشجوی دکترای علوم اقتصادی گفت: به نظر می‌رسد در شرایط فعلی ضرورت دارد که به اصول قانون اساسی از مقدمات تا اصل ۴۳ و ۴۴ بازگردیم و تلاش کنیم تا قانون اجرا شود زیرا به اعتقاد بنده شعار جهش تولید با مشارکت مردم موضوعی نیست که تازگی داشته باشد و چندین مرتبه در دهه ۹۰ به کار رفته و رهبری در چند سال اخیر روی مانع‌زدایی از تولید و دانش‌بنیان شدن تولید تأکیدات فراوانی داشته‌اند.

وی افزود: رهبر معظم انقلاب و حضرت امام خمینی (ره) همواره تأکید داشته‌اند که انقلاب اسلامی مردم پایه است و اگر بخواهد پیشرفتی داشته باشد باید با محوریت مردم باشد برخلاف جریان کلی دنیا که محور رشد و توسعه را سرمایه و سرمایه‌دار می‌دانند ضمن اینکه اگر به جهت شکلی نیز به اصل ۴۴ قانون اساسی توجه کنیم خواهیم دید که اقتصاد به سه بخش دولتی، تعاونی و خصوصی تقسیم می‌شود.

جهش در تولید نیازمند تغییر جدی در رویکردهای دولت است

معاون پشتیبانی جهاد دانشگاهی استان قزوین خاطرنشان کرد: در تعریف بخش خصوصی آمده است بخش خصوصی تکمیل کننده ۲ بخش دیگر است یعنی اساس اقتصاد انقلاب اسلامی، دولت به عنوان حاکمیت و تنظیم کننده اصلی بخش اقتصاد است و مردم به عنوان محور اساسی پیشرفت اقتصادی انقلاب اسلامی در قالب تعاونی محسوب می‌شوند و در نهایت جایی که این‌ ۲ بخش نتوانستند کافی باشند بخش خصوصی به عنوان تکمیل کننده وارد می‌شود.

وی تصریح کرد: مطرح شدن بحث جهش تولید به نوعی جهت‌دهنده است به این معنا که شاید اگر از قبل برای جهش تولید برنامه‌ریزی کردیم بایستی تلاش خود را مضاعف کنیم تا برنامه‌ریزی محقق شود و حتی اولویت‌های دیگر را نادیده بگیریم و بیشتر برای تولید زمان بگذاریم یا هزینه بدهیم، نکته مهم این است که «جهش» قطعاً زماندار است و باید در طول زمان این کار انجام بدهیم و برای عملی شدن آن باید از سوی دولت تغییر جدی در رویکردها را شاهد باشیم.

گلدوزها گفت: به عنوان مثال در خصوص تولید علم حضرت آقا فرمودند باید نهضت تولید علم اتفاق بیفتد یعنی باید یک حرکت غیرعادی شکل بگیرد و این موضوع به نهضت تولید علم منجر شد که ما ۱۳ برابر متوسط رشد دانش دنیا حرکت کنیم بنابراین اگر بناست جهش تولید داشته باشیم بایستی همان راهبرد را در تولید هم داشته باشیم که در کوتاه مدت بتوانیم چندین برابر از حالت عادی و متوسط دنیا در تولید رشد کنیم و این امر محقق نمی‌شود مگر اینکه با توان مضاعف به سمت آن حرکت کنیم.

وی با اشاره به اینکه نقش رهبری همان جهت‌دهنده است، بیان کرد: رهبری اصلی‌ترین استراتژیست انقلاب اسلامی است و این معنا از جایگاه رهبری، اهمیت شعار سال هم مشخص می‌کند. به این نکته توجه کنیم شعارهایی که در جنگ‌ها مطرح می‌شد همواره جهت را مشخص می‌کرد بنابراین درباره شعارهای روزگار کنونی در زمینه اقتصاد هم همین است و درواقع جهت حرکت را به ما نشان می‌دهد.

این استاد دانشگاه بیان کرد: البته اینکه جهت حرکت ما باید به سمت جهش تولید باشد نافی اولویت‌های بعدی نیست ولی شعار سال اولویت اصلی را مشخص می‌کند و بر مبنای همان عملکرد افراد و نهادها سنجیده و بررسی می‌شود که آیا در سال جاری حرکتشان نسبت به مقوله تولید جهش‌وار بوده یا نه، ضمن اینکه به نظر بنده تک تک افراد جامعه باید این شعار را در زندگی شخصی خود مد نظر داشته باشند چون مسئله این شعار صرفاً مسئله نهادها نیست حتی توجه شخصی افراد هم باید به این موضوع معطوف باشد.

وی در پاسخ به این سؤال که شعارها در طول سال‌های اخیر چقدر توانسته به رونق اشتغال کمک کند، اظهار کرد: دهه ۹۰ برای اقتصاد ایران مطلوب نبود و امروز برای قضاوت عملکرد دولت در سال‌های اخیر باید قدری زمان بگذرد ولی بر اساس آمار رسمی در بخش تولید دانش‌بنیان در برخی حوزه‌ها مثل فناوری نانو و مشخصاً در صادرات محصولات مبتنی بر دانش نانو بعضاً رشد دوبرابری داشته‌ایم و طبیعی است شرکت‌های متناظر با این حوزه‌ها رشد کرده و اشتغال خوبی را هم شاهد بودیم.

این پژوهشگر اقتصاد ادامه داد: از سوی دیگر موضوع مانع‌زدایی از تولید منجر به بازگشت خیلی از کارخانه‌ها به مدار تولید شده است و اشتغال ایجاد کرده ضمن اینکه آمارها هم نشان می‌دهد نرخ ایجاد اشتغال سال گذشته در نوع خود یک رکورد است و این امر رویکرد و توجه به شعار سال در دولت را نشان می‌دهد منتها موانع زیاد است و امیدواریم این موانع از سر راه برداشته شود.

وی در پاسخ به این سؤال که دستگاه‌ها برای تحقق شعار سال چه وظیفه‌ای دارند، گفت: بایستی مراکز تصمیم‌گیر مثل استانداری و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بررسی کنند و بگویند که اگر شعار نبود چه برنامه‌ای داشتند و شعار سال چه تغییری در حرکت آن‌ها ایجاد می‌کند؛ در این میان مشخصاً در بحث جهش تولید باید موانع شناسایی شود ضمن اینکه براساس تحقیقاتی که در استان ما انجام شده اصلی‌ترین مسئله تولیدکنندگان تأمین مالی است.

معاون پشتیبانی جهاد دانشگاهی قزوین تصریح کرد: اگر مصوبات سفر ریاست جمهوری به استان قزوین را بررسی می‌کنیم مشخص می‌شود که در مسیر اجرایی شدن آن مصوبات عقب هستم. بانک‌ها در ارائه تسهیلات به تولید کنندگان مبتنی بر آنچه مصوب شده عمل نمی‌کنند در واقع به تعبیری ما پول کم نداریم بلکه در جهت‌دهی سرمایه‌ها به سمت تولید ضعیف هستیم.

لزوم افزایش جذابیت‌ پروژه‌های تولیدی

وی گفت: مقام معظم رهبری چندین مرتبه تأکید کرده‌اند که جذابیت پروژه‌های تولیدی را بالا ببرید تا مردم مشتاق شوند سرمایه خود را به سمت تولید بیاورند اما در این خصوص چه در اجرای مصوبات و قوانین موجود و چه در تدوین آیین‌نامه‌ها و تبصره‌ها کوتاهی شده است.

این دانشجوی دکترای علوم اقتصادی ادامه داد: مسئله اصلی که می‌تواند امسال در دستور کار قرار بگیرد تلاش برای سوق دادن سرمایه به سمت تولید است، باید اقداماتی انجام شود تا سرمایه‌ها از بازارهای غیر مولد جدا شده و به سمت تولید بروند که بخش مهمی از این امر کشوری است و بایستی در سطح کلان بررسی شود. در بسیاری از کشورهای پیشرفته بازارهایی مثل بازار ارز یا بازار سکه وجود ندارد درحالی‌که ما نتوانسته‌ایم این فضا را ساماندهی کنیم لذا تلاش در این زمینه ضروری است تا سرمایه‌ مردم از این بازارهای غیرمولد خارج و به سمت تولید برود.

وی با اشاره به لزوم فرهنگسازی در زمینه سرمایه‌گذاری در تولید خاطرنشان کرد: این تعبیر که مردم پولشان را در بازار سکه سرمایه‌گذاری کرده‌اند به لحاظ اقتصادی یک تعبیر غلط است، ما سرمایه‌گذاری در بازار سکه نداریم چون سکه رشد نمی‌کند و این رشد ظاهری که می‌بینیم رشد واقعی نیست زیرا منفعتی به اقتصاد نمی‌رساند؛ اما می‌بینیم چون سرمایه مردم در بازار سکه افزایش می‌یابد مردم به سمت سکه می‌روند از این روی است که باید در تولید جذابیت ایجاد شود و حاکمیت در این موضوع نقش ویژه‌ای دارد و جهش تولید با چنین تصمیماتی انجام خواهد شد.

گلدوزها بیان کرد: رهبری هر بار که شعاری را برای سال مطرح می‌کنند تأکید دارند که این شعار برای امسال نیست و باید همیشه سرلوحه کار ما قرار بگیرد منتها در آن سال باید توجه ویژه به شعار داشت، درباره تحقق شعار سال از گذشته تا کنون باید ببینیم در طول سال‌ها چقدر قانون تحقق پیدا کرده؟ اصل ۴۴ و اصل ۴۳ قانون اساسی تحقق پیدا کرده؟ مطالبه رهبری این بود که در پایان برنامه پنجم توسعه ۲۵ درصد اقتصاد تعاونی شود آیا این اتفاق افتاده است؟ تا جایی که بنده اطلاع دارم این رقم امروز به زحمت پنج درصد است، بنابراین برای تحقق شعار سال اگر به درستی به قانون عمل کنیم و وظایف و تکالیف روی زمین مانده را احصا و به سمت آن حرکت کنیم موفق بوده‌ایم.

وی اظهار کرد: در بخش حاکمیتی علاوه بر اینکه قوانین نوشته شده باید تحقق یابد و به عنوان سرلوحه کار دولت قرار گیرد، بایستی در اصلاح قوانین قبلی هم گام برداشته شود، به عنوان مثال قواعد تشکیل تعاونی‌ها کاستی‌های زیادی دارد یا قانون مربوط به بانک‌ها مشکل دارد با این حال برای خیلی از این قوانین در اندیشکده‌ها و مراکز علمی جایگزین ارائه شده؛ به عنوان مثال باید قوانین مربوط به بانک‌ها اصلاح شود، باید بنگاه‌داری و خلق پول را از بانک‌ها گرفت و اگر بانک‌ها در مدار وظایف درست خودشان قرار بگیرند به سمت تولید خواهند رفت.

این دانشجوی دکترای علوم اقتصادی تصریح کرد: درباره مفهوم مردم در اقتصاد هم باید به این معنا توجه داشته باشیم که فرهنگ ایرانی‌ها یک فرهنگ مبتنی بر تعاون بوده، آقای دکتر فرهادی به عنوان یک جامعه‌شناس، فرهنگ «یاریگری» را در کتاب‌هایشان به خوبی مطرح کرده‌اند؛ بنا به گفته دکتر فرهادی در اوایل دهه ۳۰ قریب به ۴۰۰ هزار «تعاونی» -که ایشان با نام «واره» از آن یاد می‌کنند- در کشور وجود داشته و چند میلیون نفر عضو این واره‌ها بودند.

گلدوزها در پایان گفت: سیاست‌هایی که به اسم مدرن شدن در حکومت پهلوی به غلط شکل گرفت منجر به نابودی این شبکه شده است و ما چنین میراثی داریم که بایستی دستگاه‌های فرهنگی آن را احیا کنند تا مردم این عزم را در خود داشته باشند که ‌علی‌رغم اینکه سرمایه‌شان می‌تواند در بازارهای غیرمولد رشد بیشتری داشته باشد سرمایه‌هایشان را به سمت تولید و تعاونی سوق دهند و به این صورت نقش خود را در تحقق شعار سال ایفا کنند.

انتهای پیام